II. VİOP Risk Yönetimi Konferansı

Konferans Programı

Program Broşürü

Konferans Özeti

C. Coşkun Küçüközmen (Sunum)

Riskleri yönetmek neden önemlidir?

Financial-Services Firms Add Risk Management Jobs, IIF Says

More than half of financial-services companies increased the number of employees focused on risk management in the past 12 months, a survey by the Institute of International Finance said. For the rest click here!

SERTİFİKA PROGRAMLARI AÇILMASI VE YÜRÜTÜLMESİ ESASLARI

Risk Yönetimi Sertifika Programı

Öğrencilerimizi geleceğe hazırlamayı en büyük öncelik olarak gören Üniversitemizin Uluslararası Ticaret ve Finansman Bölümü nezdinde tasarlanan bu sertifika programının koordinasyonu da yine aynı bölümdedir. Programda esas itibariyle Üniversitemiz Öğretim Üyeleri yer almakla birlikte dışarıdan hocalar ile muhtelif kurum ve kuruluşlardan konularının uzmanı kişiler konuşmacı olarak davet edilmektedir. Günümüzde her alanda yaşanan hızlı gelişmelere paralel olarak risk yönetimi çok-disiplinli ve bir küresel iş ortamında geniş bir alanı kapsamaktadır.

Risk yönetimi sertifika programı bu ortamı şekillendiren güncel ve önemli konular ile değişimleri içermektedir. Program sonunda katılımcıların risk yönetiminde gerekli olan pratik araç ve kavramsal altyapı donanımıma sahip olmanın yanı sıra mevcut ve gelecekteki değerler dizisi değişikliklerini de gözlemleyebilecek kapasiteye erişmiş olmaları beklenmektedir.

Program sadece öğrencilere değil, aynı zamanda deneyimli finans ve yatırım uzmanlarına da hitap etmektedir. Programın hedef kitlesi arasında genç bankacılar (arka-orta-ön ofis; bireysel bankacılık, iç kontrol vb alanlarda), portföy yöneticileri, sigorta uzmanları, aile şirketleri, danışmanlar ve yazılım şirketleri çalışanları da yer alabilmektedir.

Yukarıda ifade edilen amaçlara uygun olarak sertifika programına katılacaklar için dört ders tasarlanmıştır. Finansal Risk Yönetimi konusundaki üç dersin yanı sıra sigortacılıkla ilgili olarak da bir ders tasarlanmıştır. Katılımcılar program sonunda elde ettikleri birikimi ürüne dönüştürecek ve danışman hoca nezaretinde tamamlayacakları bir proje ile sertifika almaya hak kazanacaklardır.

Risk Yönetimi Sertifika Programı 4 sömestr kapsayacak şekilde tasarlanmıştır. Beşince sömestrde başlayacak olan program sekizinci sömestr ile son bulacaktır.

*4. Riskin erken saptanması ve yönetimi Madde 378 – (1) Pay senetleri borsada işlem gören şirketlerde, Yönetim Kurulu, şirketin varlığını gelişmesini ve devamını tehlikeye düşüren sebeplerin erken teşhisi, bunun için gerekli önlemler ile çarelerin uygulanması ve riskin yönetilmesi amacıyla, uzman bir komite kurmak, sistemi çalıştırmak ve geliştirmekle yükümlüdür. Diğer şirketlerde bu komite denetçinin gerekli görüp bunu Yönetim Kurulu’na yazılı olarak bildirmesi hâlinde derhal kurulur ve ilk raporunu kurulmasını izleyen bir ayın sonunda verir.

(2) Komite, Yönetim Kurulu’na her iki ayda bir vereceği raporda durumu değerlendirir, varsa tehlikelere işaret eder, çareleri gösterir. Rapor denetçiye de yollanır.

DERSLER

Risk Yönetimi Sertifika Programı’nın amacına hizmet edecek dört ders tasarlanmıştır. Bu derslerin üç tanesi risk yönetimi, bir tanesi ise sigortacılık konularını içermektedir. Derslerin tümü öğrencilerin risk yönetimi ve sigortacılık konularında bütünleşik bir bakış açısı ve teorik bir altyapı sağlamaları açısından zorunlu derslerdir. Ayrıca öğrencilerin mezun olabilmek için son dönemlerinde danışmanlarının denetimi altında risk yönetimi konusunda bir proje teslim etmeleri beklenmektedir.

Söz konusu Sertifika Programı İİBF, Mühendislik ve Bilgisayar Bilimleri Fakültesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Güzel Sanatlar ve Tasarım Fakültesi, İletişim Fakültesi öğrencilerinin yanı sıra Üniversite dışından katılacak olan sektör çalışanlarına da hitap edebilecek şekilde tasarlanmıştır.

1. Risk Yönetiminin Temelleri (RM401)

Bu ders risk yönetiminin temel unsurlarını tanıtmayı amaçlamaktadır. İlk etapta kurumsal çerçeve kapsamında istismar riski –ahlaki risk değil!- (moral hazard), Ponzi finansmanı, hatalı seçim, kazananın kaybetmesi (laneti, talihsizliği-winner’s curse), piyasa yapıcılığı, pozisyon alma gibi konular ele alınacaktır. Piyasa riski, kredi riski, operasyonel risk ve likidite riski gibi çeşitli risk türlerini tanımlamaya, ölçmeye ve yönetmeye yönelik araçlar tanıtılacaktır. Ayrıca hatalı raporlama (muhasebe hileleri), büyük ve beklenmedik piyasa hareketlerinin oluşturacağı riskler, aşırı risk alma ve yetersiz iç kontrol sistemleri gibi finansal felaketler durum analizi çerçevesinde ele alınacaktır.

Ders üç temel bölümü kapsamaktadır. İlk bölüm kurumsal bir çerçeve ve altyapı oluşturmaya yönelik olup bu çerçevede riski tarihi, risk ve belirsizlik kavramları üzerinde tartışılacaktır. Risklerin tanımlanması ve sınıflandırılması ise ikinci bölümde ele alınacaktır. Kredi riski, piyasa riski, faaliyet riski yasal risk, itibar riski, muhasebe riski gibi temel riskler bu bölümde ele alınacaktır. Üçüncü bölüm ise vak’a analizlerine ayrılmıştır. Bu bölümde Barings Bank, Barings Bank, Metallgesellschaft, Allied Irish Bank, Enron, LTCM ve Lehman Brothers gibi yaşanan son mali skandallar kapsamlı bir şekilde grup çalışması çerçevesinde ele alınacaktır.

Zorunlu olan bu ders üçüncü sınıf Güz Dönemi’nde verilecektir.

2. Risk Yönetiminde Kantitatif Teknikler (RM403)

Bilgisayar ve iletişim teknolojisindeki ilerlemeler, ulaşılan hız nedeniyle işlemlerin gerçekleştirilme süresinin kısalması, hedefe uygun yazılımların geliştirilmesi gibi unsurlar risk analizini daha kolay hale getirirken fizik, mühendislik hatta füze mühendisliği dallarını da bu çerçevede bir araya getirerek etkileşimi sağlamıştır.

Bu derste veri ve portföy analizi muhtelif yöntemler kullanılarak gerçekleştirilecektir. Söz konusu yöntemler arasında varyans, kovaryans gibi parametrik yöntemlerin yanı sıra Monte Carlo simülasyonu ve tarihsel simülasyon yöntemleri, stres testleri ve senaryo analizleri de yer almaktadır. Öğrenme teknikleri genellikle Excel tabanlı olup JP Morgan tarafından geliştirilen RiskMetricsTM yazılımı, risk analiz ve modellemesinde ölçüt olarak alınacaktır.

Ders dört temel bölümü kapsamaktadır. İlk bölüm risk yönetiminin temelleri ve finansal varlık getirileri ile bunların dağılımı konularına ayrılmıştır. Finansal varlık getirilerine ilişkin sınıflamalar mevcut akademik çalışmalar yardımıyla yapılacaktır. İkinci bölüm üssel ağırlıklandırılmış hareketli ortalama yoluyla parametrik volatilite modellemesine ayrılmıştır. Üçüncü bölüm ise simülasyonlar yoluyla parametrik olmayan yöntemlerle volatilite modellemesine ayrılmıştır. Dördüncü ve son bölüm ise geriye dönük testler, stres testleri ve senaryo analizlerini kapsamaktadır.

Zorunlu olan bu ders dördüncü sınıf Güz Dönemi’nde verilecektir.

3. Kurumsal Risk Yönetimi (RM404)

Risk yönetimi artık akademik dünyada bir disiplin, ana bilim dalı olarak yerini almıştır. Risk yönetimi konusu sadece akademik alanda değil faaliyet gösteren her kurumda önemli bir faaliyet kolu olarak da yerini almaktadır. Ancak başta küresel finansal kriz olmak üzere yaşanan ve halen yaşanmakta olan olaylar, skandallar geleneksel risk yönetim tekniklerinin yeterli olmadığını göstermiştir. Tüm bu gelişmelere yanıt vermek üzere tasarlanan alan “Kurumsal Risk Yönetimi”dir. Kurumsal Risk Yönetimi (KRY) kurumların değerlerine (hissedar değeri) büyük katkıda bulunabilir. Belirsizliklerin belirlenmesi ve bunların yönetim ve karar süreçlerine dahil edilmesi KRY ile mümkün olabilmektedir. Dolayısıyla KRY, paydaşlar doğrultusunda şirketin değerini arttırmak için şirketlerin risklerini tanımlayan, ölçen, yöneten ve ortaya çıkaran bir süreçtir.

Bu çerçevede KRY çeşitli avantajlar sunmaktadır:

• Risklerin hangi kaynaklardan ötürü oluştuğunu tespit eder (finansal, stratejik ve operasyonel).
• Birden fazla riskin aynı anda oluşup birbirleri ile etkileşimi sonucunda oluşturabilecekleri etkiyi ölçer.
• Kurumun risk iştahını tanımlar ve risk bilgisini stratejik planlama içerisine dahil eder.

Zorunlu olan bu ders dördüncü sınıf Güz Dönemi’nde verilecektir.

4. Sigortacılık ve Aktüerya Matematiği (INS401)

Ders ilk etapta katılımcılara sigorta nedir, neden yaptırılır, Türkiye’de ve dünyada sigortacılık ve belli başlı sigorta ürünlerini tanıtmaktadır. Daha sonra hayat sigortaları, hayat dışı sigortalar ve reasüransa ilişkin temel bilgilerin yanı sıra sigortacılıkta karşılaşılan risklerin tanımlanması, fiyatlanması konuları işlenecektir. Dersin son aşamasında, katastrofik (felaket) riskler, reasürans anlaşması türleri, alternatif risk transferi teknikleri, cat-bond ve sigorta türev ürünlerinin tanımlanması ve fiyatlanması konuları ele alınacaktır.

Dersin matematiksel kısmında ise ölüm ve yaşam durumunda meydana gelecek nakit akışlarının hesaplanması ve modellenmesi ile üstlenilen risklerin fiyatlanabilmesi amacıyla hayat ve emeklilik, hayat dışı sigorta ve reasürans matematiğinin temellerinin kavranması hedeflenmektedir. Ders ayrıca sigorta primlerinin (fonlarının) nasıl değerlendirilmesi gerektiği, sigorta fon yönetimi ve orta düzey sigorta risk modellemesi konularını da kapsamaktadır.

Ders dört temel bölüm içermektedir. İlk bölüm hayat sigortası ve hayat-dışı sigortalarının tanıtımı ve ayrımını içermektedir. İkinci bölüm sigorta riskleri ve prim yapısına ilişkin konulara ayrılmıştır. Bu bölümde farklı risk yapılarına sahip sigorta türleri analiz edilecek ve bu riskleri azaltmaya yönelik araç ve yöntemler tanıtılacaktır. Üçüncü bölüm nakit akımları ve sigorta fonlarının (primlerinin) yönetilmesi de dahil olmak üzere temel aktüerya matematiği uygulamalarını kapsayacaktır. Son bölüm sigorta ve aktüerya risk yönetimi uygulamalarına ayrılmış olup AIG olayı bir vak’a analizi çerçevesinde incelenecektir.

Zorunlu olan bu ders üçüncü sınıf Bahar Dönemi’nde verilecektir.

Proje: Risk Yönetimi (RM497)

Seçilecek olan proje konusunun içeriğine bağlı olarak sertifika adaylarının 5,000-10,000 kelime arasında bir projeyi atanacak tez danışmanı nezdinde tamamlamaları beklenmektedir. Muhtelif proje konu ve başlıkları hocaların uzmanlık alanları itibarıyla öğrencilere sağlanacak olup konu seçimi tez danışmanının onayı ile kesinlik kazanacaktır. Ancak dersi alanlar diledikleri takdirde programın amaç ve kapsamı çerçevesinde diledikleri konuyu –hocaların uzmanlık alanlarını da dikkate alarak- seçmekte serbesttirler.

Zorunlu olan bu proje dördüncü sınıf Bahar Dönemi’nde tamamlanacaktır.